Amanita citrina Pers.

IMG_1311

ALL

ადგილობრივი სახელწოდება
ბილწა სოკო (1).

აღწერა
ქუდი — 5–10 სმ-მდე დიამეტრის, სქელხორცოვანი, თავდაპირველად ნახევარსფეროსებრი, შემდეგ გაშლილი, მოყვითალო-მონაცრისფრო ან მომწვანო შეფერილობის, ზოგჯერ მოთეთრო-ჭუჭყისფერი, ზედაპირზე მოთეთრო ქერცლებით. ფირფიტები ხშირი, თავისუფალი, ვიწრო, მოთეთრო, ზოგჯერ მოყვითალო კიდეებით. ფეხი — 5–12 სმ-მდე სიგრძის და 1–2 სმ-მდე სისქის, ოდნავ შებუსვილი ზედაპირით, თეთრი ან მოყვითალო, ძირისკენ გამსხვილებული, ძირში ბოლქვისებრ გასქელებული. რბილობი — მოთეთრო-მონაცრისფრო-მურა, ფეხის ძირთან მოყვითალო, ძირისკენ გამსხვილებულ ფეხის ნაწილში მონარინჯისფრო, დამახასიათებელი ფენოლის არასასიამოვნო სუნით (ე.წ. „აფთიაქის სუნი“). სპორები — ელიფსური, გლუვი, მურა-მეწამული, 6 X 9 მკმ.
ჰაბიტატი — იზრდება ნიადაგზე, მინდვრებში, ბაღ-პარკებში, ზაფხულ-შემოდგომით.
გავრცელება — მთელ საქართველოში (2).

გამოყენება
შხამიანი სოკოა, იწვევს საჭმლის მომნელებელი სისტემის მოშლას (1).

წყარო
1. ნახუცრიშვილი, ი. (2007) საქართველოს სოკოები. თბილისი: ბუნება პრინტი
2. ნახუცრიშვილი, ი., ყანჩაველი, ქ. და სხვ. (1986) საქართველოს სპოროვან მცენარეთა ფლორა (კონსპექტი). საქ. სსრ მეცნ. აკად., ნ. კეცხოველის სახ. ბოტანიკის ინ-ტი. – თბილისი: მეცნიერება (რუსულად).

Local Name
Bilts’a sok’o (1).

Description
Cap: The cap is 5–10 cm across, convex to broadly convex or nearly flat in age, sticky when fresh, adorned with soft, grayish to whitish, brownish, or purplish patches or warts when young, bald, pale greenish yellow, fading quickly to nearly white. Gills are free from the stem, close or crowded, short-gills frequent, creamy or sometimes yellowish in age. Stem: The stem is 5–12 cm tall, 1–2 cm thick, more or less equal, but with an abruptly bulbous base, the base sometimes longitudinally “chiseled” or split, with a with a fairly persistent, skirtlike, white or pale yellow ring, bald or finely hairy, whitish, sometimes discoloring purple to brownish. Flesh: The flesh is white throughout, unchanging when sliced, taste unpleasant, smelling strongly of raw potatoes. Spores: The spores are 6 X 9 µm, elliptical, smooth, brownish.
Habitat: On soils, in grass and in cultivated areas. Season: Summer, autumn.
Distribution: All regions of Georgia (2).

Uses
Edibility: Poisonous. The symptoms are severe stomach cramps (1).

References
1. Nakhutsrishvili, I.G. (2007) Fungi of Georgia. Tbilisi: Buneba Printi.
2. Nakhutsrishvili, I.G., et al. (1986) Flora of Spore-producing Plants of Georgia (Summary). Tbilisi: Metsniereba (Russian).