Russula vesca Fr.

Russula vesca

Russula vesca

 

ადგილობრივი სახელწოდება
დათუნია (1).

აღწერა
ქუდი — 5–10 სმ-მდე დიამეტრის. თავდაპირველად ამოზნექილი, შემდეგ — გაშლილი, კიდეები დაღარული ან სადა, ხორცისფერ-მოწითალოდან მურამდე. ფირფიტები ხშირი, შეზრდილი, ჯერ თეთრი, შემდეგ ღია კრემისფერი. ფეხი — 4–8 სმ-მდე სიგრძის და 1–2 სმ-მდე სისქის, მკვრივი, ცილინდრული, ძირისკენ შევიწროვებული, მოთეთრო ან ღია კრემისფერი. რბილობი — მაგარი, თეთრი, განსაკუთრებული სუნის გარეშე, სუსტად გამოხატული კაკლის გემოთი. სპორები — კვერცხისებრი, წვრილხორკლიანი ზედაპირით, უფერული, 6–8 X 5–7 მკმ.
ჰაბიტატი — იზრდება ნიადაგზე, ფოთლოვან და წიწვოვან ტყეში, ზაფხულ–შემოდგომით.
გავრცელება — აფხაზეთი, სვანეთი, ჯავახეთი (2).

გამოყენება
საჭმელ სოკოდ ითვლება, საკვებად გამოიყენება როგორც ახალი, ისე დამწნილებული (1).

წყარო
1. ნახუცრიშვილი, ი. (2007) საქართველოს სოკოები. თბილისი: ბუნება პრინტი.
2. ნახუცრიშვილი, ი., ყანჩაველი, ქ. და სხვ. (1986) საქართველოს სპოროვან მცენარეთა ფლორა (კონსპექტი). საქ. სსრ მეცნ. აკად., ნ. კეცხოველის სახ. ბოტანიკის ინ-ტი. – თბილისი: მეცნიერება (რუსულად).

Local Name
Datunia (1).

Description
Cap: The cap is 5–10 cm across, somewhat globose at first, later flattened convex, rather variable in colour, often with pastel tints, from dark or pale wine-coloured to buff, sometimes with olive or greenish tints, fleshy, firm, the skin half peeling, tending to retreat from the margin leaving the underlying flesh visible. Gills are adnexed, whitish to very pale cream, rather closely spaced, narrow, forked, especially near stem. Stem: The stem is 4–8 cm tall, 1–2 cm thick, cylindric, white or whitish to pale cream, rather hard, often with somewhat pointed base. Flesh: The flesh is white or whitish, rather solid, rarely granular or brittle, taste mild, nutty. Spores: The spores are 6–8 X 5–7 µm, ovoid with small warts, colourless.
Habitat: On soils, in mixed woodland, both in leafy and coniferous forests. Season: Summer, autumn.
Distribution: Abkhazeti, Svaneti, Javakheti (2).

Uses
Edibility: Edible when fresh and marinated (1).

References
1. Nakhutsrishvili, I.G. (2007) Fungi of Georgia. Tbilisi: Buneba Printi.
2. Nakhutsrishvili, I.G., et al. (1986) Flora of Spore-producing Plants of Georgia (Summary). Tbilisi: Metsniereba (Russian).

Photo: Russula vesca