ადგილობრივი სახელწოდება
მურა სოკო (1), შავჩოხა-სოკო, ჩოხიო, ჩოხაშავა (იმერ.) (2).
აღწერა
ქუდი — 5–25 სმ-მდე დიამეტრის. თავდაპირველად ამობურცული, შემდეგ გაშლილი, ძაბრისებრი, გლუვი, ზოგჯერ წებოვანი ზედაპირით. მუქი მურა, მოყავისფო ელფერით. ფირფიტები ფეხის მიმართ ოდნავ დაღმავალი, ჯერ მოთეთრო, შემდეგ მონაცრისფრო-ჭუჭყისფერი. ფეხი — 3–6 სმ-მდე სიგრძის და 2–3 სმ-მდე სისქის, ქუდის ფერი ან ოდნავ ღია. რბილობი — თავიდან მოთეთრო, შემდეგ უფრო მუქი. სპორები — ხორკლიანი ზედაპირით, 7–9 X 5–8 მკმ.
ჰაბიტატი — იზრდება ნიადაგზე, ტყეში და ტყის პირებში, ზაფხულ-შემოდგომით.
გავრცელება — მთელ საქართველოში (3).
გამოყენება
საჭმელ სოკოდ ითვლება, საკვებად გამოიყენება დამწნილებული (1).
წყარო
1. ნახუცრიშვილი, ი. (2007) საქართველოს სოკოები. თბილისი: ბუნება პრინტი.
2. მაყაშვილი, ა. (1991) ბოტანიკური ლექსიკონი: მცენარეთა სახელწოდებანი. საქ. მეცნ. აკად., ნ. კეცხოველის სახ. ბოტანიკის ინ-ტი. – მე-3 გამოცემა. თბილისი: მეცნიერება.
3. ნახუცრიშვილი, ი., ყანჩაველი, ქ. და სხვ. (1986) საქართველოს სპოროვან მცენარეთა ფლორა (კონსპექტი). საქ. სსრ მეცნ. აკად., ნ. კეცხოველის სახ. ბოტანიკის ინ-ტი. – თბილისი: მეცნიერება (რუსულად).
Local Name
Mura sok’o (1), Shavchokha-sok’o, Chokhio, Chokhashava (imer.) (2).
Description
Cap: The cap is 5–25 cm broad, convex to shield shaped at first, then becomes flat, smooth, sometimes slimy or sticky, brown, black or blackish. Gills are running slightly down to the stem, they are white at first, and then become darker, from pale cream to grayish. Stem: The stem is 3–6 cm tall, 2–3 cm thick, has the same colour as the cap or slightly brighter. Flesh: The flesh is white or whitish at first, then becomes darker. Spores: The spores are 7–9 X 5–8 µm, nearly globose, with low warts.
Habitat: On soils, in mixed woodland. Season: Summer, autumn.
Distribution: All regions of Georgia (3).
Uses
Edibility: Edible when marinated (1).
References
1. Nakhutsrishvili, I.G. (2007) Fungi of Georgia. Tbilisi: Buneba Printi.
2. Makashvili, A. (1991) Botanical Dictionary. Tbilisi: Metsniereba.
3. Nakhutsrishvili, I.G., et al. (1986) Flora of Spore-producing Plants of Georgia (Summary). Tbilisi: Metsniereba (Russian).